Brassai: Gárgolas de Notre Dame
DOUS EXCERTOS DE ODAS
(FINS DE DÚAS ODAS, NATURALMENTE)
I
Vén, Noite antiquísima e idéntica.
Noite Raíña nacida destronada.
Noite igual por dentro ao silencio. Noite
Coas estrelas lentelloulas rápidas
No teu vestido franxado de Infinito.
Vén, vagamente.
Vén, levemente.
Vén, soíña, solemne, coas mans caídas
Ao teu lado, vén
E trae os montes lonxíncuos para o pé das árbores próximas.
Funde nun campo teu todos os campos que vexo.
Fai da montaña un bloque só do teu corpo.
Apágalle todas as diferenzas que de lonxe vexo.
Todas as estradas que a soben,
Todas as varias árbores que a fan verde escura ao lonxe.
Todas as casas brancas e con fume entre as árbores.
E deixa só unha luz e outra luz e máis outra.
Na distancia imprecisa e vagamente perturbadora.
Na distancia subitamente imposible de percorrer.
Nosa Señora
Das cousas imposibles que procuramos en van,
Dos soños que veñen estar con nós ao crepúsculo, á xanela.
Dos propósitos que nos acariñan
Nas grandes terrazas dos hoteis cosmopolitas
Ao son europeo das músicas e das voces lonxe e perto.
E que doen porque sabemos que nunca as realizaremos...
Vén, e lévanos
Vén e afáganos.
Béixanos silenciosamente na fronte.
Tan levemente na fronte que non saibamos que nos beixan
senón por unha diferenza na alma-
E un vago salouco partindo melodiosamente
Do antiquísimo de nós
Onde teñen raíz todas esas árbores de marabilla
Cuxos froitos son os soños que afagamos e amamos
Porque os sabemos fóra de relación co que hai na vida.
Vén solemnísima,
Solemnísima e chea
Dunha oculta vontade de saloucar,
Tal vez porque a alma é grande e a vida pequena,
E todos os xestos non saen do noso corpo
E só alcanzamos onde o noso brazo chega,
E só vemos ata onde chega o noso ollar.
Vén, dolorosa.
Mater -Dolorosa das angustias dos tímidos,
Turris-Ebúrnea das Tristezas dos Desprezados.
Man fresca sobre a testa en febre dos humildes.
Sabor de auga sobre os beizos secos dos Cansados.
Vén, de alá do fondo
Do horizonte lívido,
Vén e arríncame
Do chan de angustia e inutilidade
Onde apenas vivo.
Apáñame do meu chan, malmequer esquecido.
Folla a folla le en min non sei que sino
E desfóllame para o teu agrado.
Para o teu agrado silencioso e fresco.
Unha folla de min tira para o Norte,
Onde están as cidades de Hoxe que eu tanto amei;
Outra folla de min tira para o Sur,
Onde están os mares que os navegadores abriran;
Outra folla miña tira ao Occidente,
Onde arde ao roxo todo o que tal vez sexa o Futuro,
Que eu sen coñecer adoro;
E a outra, as outras, o resto de min
Vai para o Oriente,
O Oriente de onde vén todo, o día e a fe,
O Oriente pomposo, fanático e quente,
O Oriente excesivo que nunca verei,
O Oriente budista, bramánico, sintoísta,
O Oriente que ten todo o que nós non temos
Que é todo o que nós non somos,
O Oriente onde - quen sabe?- Cristo tal vez aínda hoxe viva,
Onde Deus tal vez exista realmente e mandando todo.....
Vén sobre os mares,
Sobre os mares maiores,
Sobre os mares sen horizontes precisos,
Vén e pasa a man polo dorso da fera,
E cálmao misteriosamente,
Oh domadora hipnótica das cousas que se axitan moito!
Vén, coidadosa,
Vén, maternal,
Pé ante pé enfermeira antiquísima, que sentaches
Á cabeceira dos deuses das fes xa perdidas,
E que viches nacer Xeová e Xúpiter,
E sorriches porque todo che é falso e inútil.
Vén, noite silenciosa e extática,
Vén envolver na noite manto branco
O meu corazón....
Serenamente como unha brisa na tarde leve,
Tranquilamente cun xesto materno afagando.
Coas estrelas lucindo nas túas mans
E a lúa máscara misteriosa sobre o teu rostro.
Todos os sons soan doutra maneira
Cando ti vés.
Cando ti entras baixan todas as voces.
Ninguén te ve entrar.
Ninguén sabe cando entraches,
Senón de repente, vendo que todo se recolle,
Que todo perde as arestas e as cores,
E que no alto do céo aínda claramente azul
Xa crecente nítido, ou circo branco, ou mera luz nova que vén,
A lúa comeza a ser real.
ÁLVARO DE CAMPOS: Heterónimo futurista e cosmopolita de Fernando Pessoa.
Brassai:
Grafiti
II
Ah o crepúsculo, o caer da noite o acender das luces nas grandes cidades
E a man do misterio que abafa o bulicio,
E o cansazo de todo en nós que nos corrompe
Para unha sensación exacta e precisa e activa da Vida;
Cada rúa é unha canle dunha Venecia de tedios
E que misterioso o fondo unánime das rúas.
Das rúas ao caer da noite, oh Cesario Verde, oh Mestre,
Oh do "Sentimento dun Occidental"!
Que inquedanza profunda, que desexo doutras cousas.
Que non son países, nin momentos, nin vidas.
Que desexo tal vez doutros modos de estados de alma
Humedece interiormente o instante lento e longínquo!
Un horror sonámbulo entre luces que se acenden,
Un pavor tenro e líquido, encostado ás esquinas
Como un mendigo de sensacións imposibles
Que non sabe quen llas poida dar...
Cando eu morrer,
Cando me for, innobremente, como toda a xente,
Por aquel camiño cuxa idea se non pode encarar de fronte,
Por aquela porta que, se puidesemos asomar, non asomariamos
Por aquel porto que o capitán do navío non coñece,
Sexa por esta hora condigna dos tedios que tiven,
Por esta hora mística e espiritual e antiquísima,
Por esta hora en que tal vez, hai moito máis tempo do que parece,
Platón soñando viu a idea de Deus
Esculpir corpo e existencia nitidamente plausible,
Dentro do seu pensamento exteriorizado como un campo.
Sexa por esta hora que me levedes enterrar,
Por esta hora en que non sei como vivir,
En que non sei que sensacións ter ou finxir que teño,
Poe esta hora cuxa misericordia é torturada e excesiva,
Con sombras que veñen de calquera outra cousa que non as cousas,
Cuxa pasaxe non roza vestidos no chan da Vida Sensible
Nin deixa arrecendo nos camiños do Olhar
Cruza as mans sobre o xeonllo, oh compañeira que non teño nin quero ter
Cruza as mans sobre o xeonllo e óllame en silencio
A esta hora en que eu non podo ver que ti me ollas,
Óllame en silencio e en segredo e pregunta a ti mesma
- Ti que me coñeces- quen eu son......
