Luís Seoane, Visualidade, recordo e síntese from Terra e Tempo Tv on Vimeo.
AS RATAS
Na Galiza, ese vello pobo,
carballo carcomido de raios e bestigos
carballo carcomido de raios e bestigos
loita, dende hai séculos,
o home coas ratas.
Coma nos castelos abandonados,
onde xa caeron trabes e brasóns,
escóitanse queixumes de gonzos ferruxentos.
Dende hai séculos loitan en Galiza
os homes coas ratas.
Vencendo sempre as ratas.
Ate que toda ela fique,
coma eses castelos roiñentos
e os mosteiros sen altares
nin lembranzas de ritos,
sendo só rondada de morcegos
e pantasmas.
Cuberta de edra, de Iabel.
Morándoa só as ratas.
Soamente as ratas.
Seoane, Luís (1990), Poesía completa, 2. As cicatrices. A maior abondamento (Vigo: Edicións Xerais de Galicia)
As cicatrices, 1959
Enlace a unha entrada sobre o laboratorio de formas, en
colaboración con Isaac Díaz Pardo
OS EMIGRANTES
É luns, un día hoxe de traballo coma tódolos que seguen, mesmo o sábado ao meridiá.
Aquel que fica alí, ten un obradoiro de carpintería cun aparello de radio para distraerse,
este outro ten un taxi cun zapatiño do neto pendurado no parabrisas
e un pequeno relevo de San Cristobo a carón do retrato de Gardel,
aquel conduce soberboso un tranvía, ou un ómnibus, non sei ben.
Aquí están, o mozo incorpado dunha empresa de mudanzas,
e este que ten unha pequena tenda onde aforra papel moeda sobre papel moeda.
Todos son obreiros ou pequenos comerciantes.
Traballadores que soñaron unha vida desvariada.
- América é un continente co chan de ouro -afirmaron os xornais-
mais que non atoparon aínda na realidade o escintileo do seu soño.
Uns poucos, con máis abelencia, chegaron a ter grandes adaxes,
e comercios e industrias cunha rede de sucursais, mozas loiras e medias nylos.
Algús outros, moitos máis, son os donos de «El Tambre», «La Coruñesa», «El Miño Azul»,
cafés e restorantes nomeados pola morriña.
Ou chegaron a construír unha casa de adobe no centro dunha pequena chacra na soidade
deshumana soalleira, da Pampa.
Traballan heroicamente, de médicos ou de camioneiros, ao pé dos Andes,
cabalgan as grandes planuras ou os matos sobrosos do Chaco,
sumidos nun calor abafada de inferno,
entre as aguzadas veninosas yararás,
e os alacráns, as escalopendras, as carrachas,
as entupidas nubes de mosquitos;
ou no extremos sur, antre a neve e o vento,
na areosa terra de alongados cabeledos e caramuxos patrificados da Patagonia;
en Tierra del Fuego onde queima o vento sieiro.
Son obreiros do petróleo en Comodoro Rivadavia,
caseteiros e mariñeiros na longa costa arxentina.
Tamén rufos baleeiros e destros cazadores de focas.
Aquí están mesmamente dúas vellas.
Esta foupeira e arrufada é de Lalín. Vende lotería polos cafés e restorantes de San Telmo.
Esa outra vende frores pola noite, violas e pensamentos, nos arredores de Florida e Lavalle.
É de Mondoñedo e é unha vella triste e dengueira.
En moitas cidades americanas hai unha rúa Galicia:
en Buenos Aires, en Montevideo, en La Habana, en Avellaneda…
Son rúas humildosas de bairros obreiros, con casas sinxelas,
un patio ao centro e unha xuala con paxaros e testo con plantas,
grandes fábricas de pequenas fiestras e árbores nas vereas.
Os nomes destas rúas non son lembranza de ningún feito de armas, de ningunha guerra,
tampouco son adicados a ningún alto Rei Breogán que tivese sido guieiro mitolóxico de emigrantes,
senón homaxe destes povos aos traballadores galegos.
Ao feito heroico que a cotío realizan a criada, si, a criada que extende os nosos antigos e honrados costumes,
o chófer, o ferreiro, o tecelán, o almaceneiro de cada rúa -que molla o lapis coa língoa para seitar nas
libretas as débedas dos veciños-.
Ao vello paxareiro que levaba migallas ás súas amigas as pombas na Avenida Costanera.
Aos labregos, aos mariñeiros, a tódolos centos de miles, aos millós de galegos
que dende outros séculos axudaron a facer este país e os outros países americanos.
A eles foron adicados os nomes Galiza desas rúas, á súa maina saudosa invasión.
Ao traballo duro feito competindo no amor ao mester cos emigrantes de tódalas outras castas:
brancos, amarelos, negros, xentes de apelidos estranos, confrontándose con eles nas duras labouras da terra e do mar.
Galiza polos emigrantes engradeceuse a alongouse no mundo,
en Portugal, en Centroamérica, nas Filipinas,
en New York onde viven baixo a ponte de Brooklyn,
en América do Sur, no mar, nos peiraos de Londres.
Mais, alá as autoridades endexamais souberon ben deles,
tan sequera lles fixeron ningún homaxe
pois teimaban de facérllela aos traballadores
aínda que estes fosen emigrados e pertencesen a sindicatos lonxanos.
Existe ás portas mesmas de Buenos Aires unha Villa Galicia,
aínda de casas de latas, de cans vagamundos e vizosos limoeiros,
onde viven iugoslavos, italiás, turcos, xudeus,
irmandados cos galegos nunha mesma arela de traballadores.
Aquí hai un Puerto Gallegos, e un Río Gallegos, que lembran a orixe de moitos mareantes,
e rúas en cada cidade nomeadas con apelidos galegos, con dondas verbas galegas,
e pobos entre o po, no deserto, soalleiros, que se chaman Ourense e Pontevedra.
E, no día de San Xoan alcéndense fogueiras nos arrabaldes
e noutros días véndense rosquillas polas rúas destas cidades.
Fardel do exiliado, 1952
BUILDING CASTELS IN SPAIN
En New York morreu fracasado, trinta e tres anos de América,
Ramón Rodríguez Iglesias
que tiña traballado todos eses anos no porto da cidade,
na colleita de mazás en California
nas minas de Pensilvanya
na sega do trigo en Minnesota
indo dun estado a outro soñando, asentado coas pernas fóra, nas portas dos vagóns de carga dos ferrocarrís
para ter, era o seu soño, un castelo ergueito sobre rochas cubertas de argazos, de percebes, de patelas, de nécoras, sobre dunha mar fonda, de polbos pretos
na costa atlántica galega.
Un castelo camiñaba envolto en cincentas néboas e altas vagas
e que, sen sabelo, Ramón Rodríguez Iglesias tiña herdado había moitos anos.
Cando morreu, ao seu sobriño descoñecido, Dalmacio de A Coruña,
quedáronlle do tío de América uns poucos dólares
e tamén o castelo ergueito sobre das rochas, broslado de escumas de mar
que o tío americano tiña soñado
nas minas de Pensilvanya, no porto de New York, nos trigais de Minnesota, nos pomareiros de Californis.
Fardel de exiliado
BUILDING CASTELS IN SPAIN
En New York morreu fracasado, trinta e tres anos de América,
Ramón Rodríguez Iglesias
que tiña traballado todos eses anos no porto da cidade,
na colleita de mazás en California
nas minas de Pensilvanya
na sega do trigo en Minnesota
indo dun estado a outro soñando, asentado coas pernas fóra, nas portas dos vagóns de carga dos ferrocarrís
para ter, era o seu soño, un castelo ergueito sobre rochas cubertas de argazos, de percebes, de patelas, de nécoras, sobre dunha mar fonda, de polbos pretos
na costa atlántica galega.
Un castelo camiñaba envolto en cincentas néboas e altas vagas
e que, sen sabelo, Ramón Rodríguez Iglesias tiña herdado había moitos anos.
Cando morreu, ao seu sobriño descoñecido, Dalmacio de A Coruña,
quedáronlle do tío de América uns poucos dólares
e tamén o castelo ergueito sobre das rochas, broslado de escumas de mar
que o tío americano tiña soñado
nas minas de Pensilvanya, no porto de New York, nos trigais de Minnesota, nos pomareiros de Californis.
Fardel de exiliado
Ningún comentario:
Publicar un comentario